Over spinnen, konijnen en hoe zij op reis gingen
Ongeveer twee keer per jaar wordt het winkelend publiek opgeschrikt door een bericht over enge spinnen die meegelift zijn naar Nederland. Waarom zo weinig? Er worden onvoorstelbaar veel producten getransporteerd van het ene deel van de wereld naar het andere. En in die scheepsruimen, zeecontainers en vrachtruimtes verschansen zich spinnen, ratten, slangen, kevers en muggen. En dat willen we niet.
Giftige spin klimt uit bananendoos in supermarkt (2018)
Duitse supermarkt ontruimd om giftige spin in doos bananen (2018)
Grootste spin van Europa gevonden in bouwwinkel in Alblasserdam (2019)
Al bij de kolonisatie van Australië merkten we dat het niet handig is om beesten buiten hun oorspronkelijke leefgebied te verplaatsen. Zonder hun natuurlijke vijanden planten konijnen zich als een razende voort en vreten ze heel Downunder kaal. En ook de Europese karpers en Arabische kamelen verdringen er de inheemse diersoorten.
Gas
Om ervoor te zorgen dat we wel de buitenlandse producten en lekkernijen, maar niet de invasieve diersoorten met bijbehorende ziektes en overlast krijgen, begassen we scheepsladingen. Zo voorkomen we ook dat mooie tapijten kapot geknaagd bij ons aankomen.
En dat werkt. Redelijk. Door het gassen sterven de beesten voor ze nieuw territorium betreden. Maar dat gas gaat nergens heen. Opgesloten in container of laadruimte reist het mee naar bijvoorbeeld ons land. Iedereen die vervolgens de gegaste container opent of in het gegaste laadruim werkt, ademt het gas in.
Mensen zijn een stuk groter dan het ongedierte dat we gepland doden, maar als de hoeveelheid gas groot genoeg is of de blootstelling lang genoeg duurt, is het gas ook schadelijk voor de mens.
Administratie
Europa probeert al tijden de labeling van schepen en containers op orde te krijgen. Er hoort op te staan dat er gegast is. Maar die administratie is lang niet op orde. Om die reden zijn er protocollen bij ontvangst van ladingen: altijd meten voor je iets opent of betreedt en altijd luchten. Helaas gaat dat regelmatig fout. Dat zien we terug in de kranten.
Vijftien mensen onwel na openen container in haven (2008)
Mensen onwel na openen container in haven (2017)
Man ademhalingsproblemen bij lossen container Venlo (2018)
Schippersechtpaar op intensive care door rattengif (2019)
Matrassen, speelgoed en schoenen
Het is trouwens niet alleen ongedierte-gassing wat tot problemen leidt. Bij het maken van matrassen, speelgoed, schoenen en zo voort ontstaan stoffen die daarna uitdampen uit de producten. In een container of laadruimte hopen die stoffen zich ook op en bij het openen gebeurt hetzelfde als bij de gassen: mensen kunnen ziek worden.
Het goede nieuws is dat heel dit gebeuren meestal voor consumenten geen probleem is. Tegen de tijd dat die het in huis krijgen, is er al zo vaak overgeladen, uitgepakt en doorgevoerd dat alle stoffen verwaaid of voldoende verdund zijn.
Wat moet ik hier nu mee?
Ik heb geen invloed op de manier waarop producten gemaakt worden. Ik heb geen invloed op de etiketten die verzenders op hun lading plakken. Ik heb geen invloed op het netjes volgen van procedures door transporteurs en verladers. En ik word er niet ziek van. Dus.
Maar, ik kan beslissen of ik spullen koop en zo ja waar. Of ik één duurzaam cadeau geef of een zak vol goedkope meuk uit een ver weg gelegen land. Of ik Hollandse appels koop of bananen uit Suriname.
Maar wat doe ik met mijn koffie? En met mijn chocola?
Stapje voor stapje. Elke druppel is er één.
Laten we afsluiten met een funfact. De Scheveningse supermarkt waar een vogelspin gevonden werd, heeft na het halen van de krant een enorme groei in klantenaantallen gekregen. We zijn een raar volk.
Photocredit: Rinson Chory on Unsplash