Een bewapende politieman met waanbeelden. Een gedesoriënteerde chauffeur die de afstand tussen zijn tankwagen en de brug verkeerd inschat. Een vliegtuigmonteur die zich met de beste wil ter wereld niet herinnert of hij die laatste check heeft uitgevoerd. Prachtpersonages voor een thriller. Toch?

Dementie

Eén op de vijf mensen krijgt dementie. Onder de paraplu van dementie valt doodsoorzaak nummer één Alzheimer, maar ook het kleine broertje Lewy Body Dementie (LBD). De ziekte die twee jaar geleden is vastgesteld bij mijn vader.

Who’s Lewy?

Bij LBD klonteren eiwitten samen in de kern van zenuwcellen die daardoor afsterven. De eiwitklompjes worden de lichaampjes van Lewy genoemd. Laat je niet foppen door schattige verkleinwoorden. Dat lijf van Lewy vernietigt cel na cel, waardoor patiënten steeds meer cognitieve, psychiatrische en Parkinsonachtige klachten krijgen. Concreet kan dat betekenen dat jouw sprankelende rots in de branding voor je ogen verschrompelt tot een superlieve, maar strompelende, sprakeloze vreemde.

Men at work

Vaststellen dat iemand LBD heeft, is door de overlap met Alzheimer en Parkinson lastig en kan zomaar drie jaar duren. Op dit moment zijn er 24.000 mensen met de diagnose LBD. De leeftijd waarop de diagnose wordt gesteld, ligt tussen 50 en 80 jaar. Dat kan dus ruim voor de pensioengerechtigde leeftijd zijn. Grof gerekend schat ik dat er minstens 50.000 mensen op de werkvloer rondlopen met al dan niet gediagnosticeerde LBD. Mensen die moeite hebben met plannen, de weg kwijtraken, vaker vallen, weinig initiatief vertonen, hallucinaties hebben, niet om kunnen gaan met reorganisaties, slechter slapen enzovoort enzoverder.

Bedrijfsleven

Initiatieven vanuit de overheid richten zich met name op dementen in de samenleving. Wat kunnen en moeten bedrijven met klanten die dementie hebben. Maar een minstens zo belangrijke vraag is: wat kunnen en moeten bedrijven met medewerkers die (beginnende) dementie hebben? We weten niets over de oorzaak van LBD. Preventieve aanpak is voorlopig op de arbeidsplaats nog niet aan de orde. Maar zoals gezegd gaat het om 50.000 werkende mensen die door hun ziekte een gevaar kunnen zijn voor zichzelf en voor hun omgeving. Daar moeten we wat mee. Maar hoe?

Strohalm

Mogelijk is er een strohalm waar we ons aan vast kunnen klampen. Onderzoek leert dat er twee aspecten zijn die bij veel patiënten optreden lang voordat de diagnose LBD is gesteld: onrustig slapen (schreeuwen, schoppen en slaan) en verlies van reukvermogen. Deze twee vroege signalen kunnen we gebruiken.

Vroeg signaleren

Werkgevers zijn verplicht een arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO) aan te bieden aan de werknemers. Door vragenlijsten en eventueel lichamelijk onderzoek wordt gekeken of er vroege signalen zijn die kunnen wijzen op ziekten die samenhangen met het werk. Tegenwoordig breiden veel bedrijven het PAGO uit naar een PMO (periodiek medisch onderzoek) waarin ook aspecten zijn opgenomen die relevant zijn voor de duurzame inzetbaarheid van medewerkers. Denk aan roken, gewicht, bewegen, cholesterol. Als we in dat PMO nou eens vragen opnemen over het reukvermogen en de nachtrust. Die vragen zouden als rode vlag kunnen dienen voor de bedrijfsarts. Klachten worden vroeg gesignaleerd, behandeling kan sneller gestart worden en er kunnen aanpassingen in werk of werkomgeving gedaan worden om de veiligheid van alle betrokkenen te garanderen.

Let’s beat Lewy

Het zou mooi zijn als we LBD vroeg kunnen signaleren, ook op de werkvloer. Of juist op de werkvloer. Je wilt toch liever die collega zijn bij wie helaas vroegtijdig dementie is geconstateerd, dan de wijkagent die aan het eind van zijn carrière door het lint ging en een bloedbad aanrichtte in de buurtsuper.
Let’s beat Lewy.

Meer lezen?

www.lewy.nl
www.alzheimer-nederland.nl
het verloop van lewy body dementie
www.samendementievriendelijk.nl
NVAB richtlijn PMO
Arboportaal PAGO
Rijksoverheid Kabinet-heb-oog-voor-dementie

Blader door de blogs: