Het was een bloedhete zomer waarin het onderwerp hitte meer dan eens in de kranten verscheen. Eén artikel viel extra op.

Door de stijgende temperaturen krijgen we steeds vaker te maken met gevallen van oververhitting. Bijvoorbeeld als kinderen of huisdieren zijn achtergelaten in een afgesloten auto, als bouwvakkers onder de brandend hete zon asfaltwegen aanleggen, als militairen midden op de dag stug doormarcheren of als fanatieke sporters tijdens een hittegolf toch hun rondje willen lopen.

In dit bewuste artikel las ik over een situatie waar ik zelf niet zo snel aan gedacht zou hebben. Twee beveiligers raakten op een relatief koele zomerdag opgesloten in een waardetransportwagen. Hoewel het buiten ‘slechts’ 24° Celsius was, besloot de brandweer de wagen nat te spuiten.

Dat hadden ze goed gezien. In zo’n auto kan de temperatuur snel oplopen en hitte kan leiden tot ernstige gezondheidseffecten. Laat het maar aan de brandweer over om in de smiezen te hebben wat er kan gebeuren en daarop te acteren. Scenariodenken zit in hun bloed, of eigenlijk in hun opleiding en training.

Dat geldt voor ons Arbo professionals natuurlijk ook. Bij alles wat we zien, schieten vragen omhoog. Wat kan er misgaan? Stel je voor dat … Wat gebeurt er als … ? Broodnodig voor het opstellen van de RI&E, voor nemen van maatregelen en voor het achterhalen van ongevalsoorzaken. En overigens ook een prima tijdverdrijf als je in de trein zit.

Toen ik ergens tussen Zutphen en Deventer het krantenbericht over de opgesloten geldtransporteurs las, verloor ik me in een wat als-vraag. Wat nu als dit gepland was? In mijn hoofd ontstond een Ocean Eleven-achtige scène. De camera toont een geldwagen die omsingeld is door spuitgasten, boven het dak verschijnen regenbogen in de waterstralen en door de voorruit zie je het steeds roder wordende hoofd van de chauffeur. Maar dan zoomt het beeld in naar de onderzijde van de auto. Langzaam schuift een putdeksel opzij en verschijnt het hoofd van een man, onherkenbaar door zijn masker (aangeblazen en voorzien van de juiste filters). Vastberaden pakt hij een brander en snijdt een perfect ronde cirkel uit de bodemplaat van de auto. De medeplichtige beveiliger reikt de een na de andere geldbundel aan en verdwijnt tenslotte zelf ook via het gat in het riool.

In ons vak kun je natuurlijk beter een andere wat als-vraag stellen. Wat als de wagen zichzelf op slot gooit? Laat je dan standaard de brandweer aanrukken om te koelen? Ik hoor je sputteren: geknoei achteraf, voorkom de situatie en haal die zelfsluitfunctie weg! Helaas, dat wordt lastig. We hebben hier te maken met een mooi voorbeeld van het inwisselen van risico’s. We verlagen de kans op overvallen, maar creëren opsluitingsgevaar, wat erg vervelend is in geval van hitte, verkeersongelukken, auto te water of zoals ook een keer gebeurde, een spontaan in werking tredende rookgenerator (ook al een maatregel tegen overvallen). Het blijft afwegen van kwaden.

Voor nu is het genoeg geweest met het scenariodenken. Ik ga naar de supermarkt, om af te koelen. Of zal ik de brandweer bellen?

Media
Medewerkers Brink’s opgesloten in waardetransportwagen – weet wat er leeft! (de-scheveninger.nl)
Geldwagen in problemen in Mijdrecht: brandweer en politie rukken uit, raam verwijderd | Woerden | AD.nl
Chauffeur ruim uur vast in geldwagen: brandweer spuit om te koelen | Betuwe | gelderlander.nl
Beveiligers opgesloten in hete geldwagen: brandweer spuit om te koelen | Binnenland | gelderlander.nl
De hitteslachtoffers van Defensie – Zembla – BNNVARA
Onnodig doden door hitteberoerte bij hardloopevenementen – Zembla – BNNVARA

Meer weten:
HEAT-SHIELD is een Europees project. Hun website geeft naast onderzoeksrapporten ook mooie infographics. HEAT-SHIELD Infographics | hscopy1

Blader door de blogs: