Ik zoek een nieuwe spijkerbroek. Zonder gaten, zonder slijtplekken en niet vaal. Gewoon egaal blauw. Helaas blijkt zo’n kledingstuk online en offline nergens te vinden.

Kennelijk hebben we ooit besloten dat het heel mooi is als spijkerbroeken er gebruikt uit zien. Ik vraag me wel af wat voor gebruik men daarbij voor ogen heeft. Hoe krijg je de slijtplekken die je overal op straat ziet? Je moet dan haast wel tijgeren op onbewerkt beton of grof asfalt, maar dan wel puur op armkracht, met de benen als ballast achter je aan bungelend. Alleen dan krijg je van die draderige slijtage bij de heupbotten en op de bovenbenen.

Spijkerbroeken worden om te beginnen donkerblauw en ongeschonden geproduceerd, precies zoals ik ze wil hebben dus eigenlijk. Vervolgens worden de ze bewerkt. Turkije was vanaf 1990 een tijd lang dé plek waar denim voorzien werd van worn, fade out en andere slijtageplekken. Dit gebeurde door de jeans te zandstralen, waarbij de werknemers bloot stonden aan hoge concentraties respirabel kwartsstof, de kleine kankerverwekkende deeltjes die ver in de longblaasjes doordringen. Deze activiteit vond plaats totdat bleek dat zeer veel medewerkers longklachten kregen en de Turkse overheid de werkzaamheden in 2009 verbood. Op dat moment waren er inmiddels 46 personen overleden aan silicose, littekenweefsel in de longen.

De vraag bleef echter even groot en de industrie verplaatste zich daarom in rap tempo naar andere landen. Nu we tien jaar verder zijn, is er genoeg geprotesteerd en gemopperd en hebben de grote spijkerbroekenmerken zelf gesteld dat hun producten niet mogen worden gezandstraald onder slechte omstandigheden. De gaten, vale plekken en de slijtage zijn gebleven. Ze worden nu gemaakt met chemicaliën, door mechanisch (handmatig) schuurwerken en door zandstralen in nette cabines.
Het ergste leed is geleden, maar geleden wordt er nog steeds.

Eigenlijk is het van de zotte dat we energie, grondstoffen en lichamen verspillen voor een overbodige processtap. Alleen omdat we dit als mooi bestempeld hebben. Ik ben dan ook blij met de MVO wetgeving die op Europees en landelijk niveau in de maak is. Dan krijgen we meer inzicht in de mens- en milieuvriendelijkheid van de hele keten.

Zolang de wetgeving er nog niet is, zullen we moeten sturen door koopgedrag. Laten we het met zijn allen prachtig vinden dat een spijkerbroek egaal blauw en ongeschonden is. En voordat we jeans vroegtijdig weggooien, een broek die duidelijk al jaren meegaat vinden we nog mooier. Zo’n broek met slijtplekken die door ècht gebruik zijn ontstaan. Waar je de contouren van een mobiel ziet, de riemlusjes stukgetrokken zijn en slijtplekken alleen te vinden zijn op je zitvlak en aan de binnenkant van je dijen.

Dat is mode waar ik aan mee doe.

Meer weten?

Silicose door zandstralen blijft toenemen – Bijwerkingen van werk
Silica-related diseases in the modern world – PubMed (nih.gov)

Photocredit: Jason Leung | Unsplash.com

Blader door de blogs: